गुणा गुणज्ञेषु गुणा भवन्ति

गुणा गुणज्ञेषु गुणा भवन्ति

ते निर्गुणं प्राप्य भवन्ति दोषाः । 

सुस्वादुतोया: प्रभवन्ति नद्य:

समुद्रमासाद्य भवन्यपेया: ||1|| 

शब्दार्थ 

 गुणा:- बहुत सारे गुण, गुणज्ञेषु- गुणिया मे , भवन्ति – होते हैं  ते- वे लोग, निर्गुणम् – निर्गुण को,  दोषाः – अवगुण, दोष , सुस्वादुतोया: – स्वादिष्ट जल वाली,  प्रभवनि – निकलती है आसाद्य – पहुँच कर , नद्यः- नदियां, अपेयाः अपेय 

अन्वय : 

गुणा गुणज्ञेषु गुणा भवन्ति । ते निर्गुणं प्राप्य दोषा भवन्ति । यथा सुस्वादुतोया: नद्यः प्रभवन्ति , (परं) समुद्र आसाध (ता:) अपेया भवन्ति।

सरलार्थ- 

गुणवान व्यक्तियों में गुण, गुण ही होते है । वे गुण गुणहीन व्यक्तियों को प्राप्त करके दोष बन जाते है । जिस प्रकार नदियां स्वादिष्ट जल से युक्त निकलती हैं, परंतु समुद्र में पहुंचकर वे पीने योग्य नहीं होती है।

guna gunagyeshu guna bhavanti te nirgunan praapy bhavanti doshaah . susvaadutoya: prabhavanti nady: samudramaasaady bhavanyapeya: ||1|| shabdaarth guna:- bahut saare gun, gunagyeshu- guniya me , bhavanti – hote hain te- ve log, nirgunam – nirgun ko, doshaah – avagun, dosh , susvaadutoya: – svaadisht jal vaalee, prabhavani – nikalatee hai aasaady – pahunch kar , nadyah- nadiyaan, apeyaah apey anvay : guna gunagyeshu guna bhavanti . te nirgunan praapy dosha bhavanti . yatha susvaadutoya: nadyah prabhavanti , (paran) samudr aasaadh (ta:) apeya bhavanti. saralaarth- gunavaan vyaktiyon mein gun, gun hee hote hai . ve gun gunaheen vyaktiyon ko praapt karake dosh ban jaate hai . jis prakaar nadiyaan svaadisht jal se yukt nikalatee hain, parantu samudr mein pahunchakar ve peene yogy nahin hotee hai.

HOME

NOTESJOBS

Leave a Comment

This site uses Akismet to reduce spam. Learn how your comment data is processed.